अपराध नियन्त्रणमा असफल भएपछि पेरुकी राष्ट्रपति बोलुआर्ते महाभियोगमार्फत पदच्युत

काठमाडौ,२४ असोज । दक्षिण अमेरिकी राष्ट्र पेरुमा फैलिएको तीव्र अपराध लहरबीच राष्ट्रपति दिना बोलुआर्तेलाई पदबाट हटाउने निर्णय गर्दै पेरु संसद्ले बिहीबार राति महाभियोगको पक्षमा मतदान गरेको छ।

सरकार अपराध नियन्त्रणमा असफल भएको आरोप लगाउँदै सांसदहरूले बोलुआर्तेलाई पदमुक्त गर्न प्रस्तुत चारवटा अलग–अलग प्रस्ताव अनुमोदन गरेका थिए। एकसदनीय १३० सदस्यीय संसद्मा प्रत्येक प्रस्तावले आवश्यक ५६ भन्दा बढी मत प्राप्त गरेपछि महाभियोग प्रक्रियाको बाटो खुलेको हो। अन्ततः १२४ सांसदले राष्ट्रपति हटाउने पक्षमा मतदान गरे।

यो निर्णय राजधानी लिमामा भएको एक लोकप्रिय कन्सर्टमा गोलीकाण्ड हुँदा पाँच जना घाइते भएपछि आएको हो। उक्त घटनापछि अपराध नियन्त्रणमा सरकारको अक्षमताप्रति जनआक्रोश तीव्र बनेको थियो। यसअघि बोलुआर्तेलाई हटाउन गरिएका आठ प्रयास असफल भएका थिए, तर यसपटक अधिकांश दलले महाभियोगको पक्षमा समर्थन जनाए।

संविधानअनुसार राष्ट्रपति हटाउन ८७ मत आवश्यक पर्छ। यही प्रावधान प्रयोग गरेर सन् २०२२ डिसेम्बरमा उनका पूर्ववर्तीलाई पनि संसद्ले पदच्युत गरेको थियो।

राष्ट्रपति बोलुआर्ते पछिल्ला महिनाहरूमा बढ्दो हत्या र जबरजस्ती असुलीका घटनाबीच नियन्त्रण कायम गर्न संघर्षरत थिइन्। बुधबार मात्रै उनले अवैध आप्रवासनलाई अपराध वृद्धिको मुख्य कारण बताएकी थिइन्।

आधिकारिक तथ्याङ्कअनुसार, जनवरीदेखि अगस्टसम्म ६ हजार ४१ जनाको मृत्यु भएको छ, जुन सन् २०१७ पछि सोही अवधिको सबैभन्दा उच्च सङ्ख्या हो। त्यस्तै, जनवरीदेखि जुलाईसम्म १५ हजार ९८९ जबरजस्ती असुलीका उजुरी दर्ता भएका छन्, जुन अघिल्लो वर्षको तुलनामा २८ प्रतिशतले बढी हो।

प्रधानमन्त्री एडुआर्डो अरानाले संसद्मा बोलुआर्तेलाई जोगाउने प्रयास गरे पनि सफल हुन सकेनन्। उनले भने, “महाभियोग समाधान होइन, तर हामी सुरुदेखि नै तयार थियौं — हाम्रो पहिलो दिन नै अन्तिम दिन हुन सक्छ।”

विश्लेषकहरूका अनुसार बोलुआर्तेलाई सत्ताबाट हटाउने यो कदमले पेरुमा राजनीतिक अस्थिरता फेरि एकपटक गहिरो बनाएको छ। अपराध नियन्त्रण, आप्रवासन नीति र शासन क्षमताप्रतिको विवादले देशलाई नयाँ अनिश्चिततामा धकेलेको टिप्पणी गरिएको छ।